การเตรียมตัวเกี่ยวกับค่าใช้จ่าย

การรักษามะเร็งไม่จำเป็นต้องแพง

โดย ศ.นพ.อิศรางค์ นุชประยูร โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์

การรักษามะเร็ง มีวิธีการที่ซับซ้อน ต้องพึ่งแพทย์และบุคคลากรผู้เชี่ยวชาญหลายแผนก ได้แก่ ศัลยแพทย์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านรังสีรักษา และแพทย์ด้านมะเร็งวิทยา การอยู่โรงพยาบาลย่อมมีค่าใช้จ่ายในการรับบริการ ค่าเดินทาง การเฝ้าไข้ ค่ากินอยู่นอกบ้าน การขาดงาน อย่างไรก็ดี การรักษามะเร็งให้หายขาด อาจไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายเลย

วงการแพทย์และสาธารณสุขไทยตระหนักว่า ผู้ที่เป็นมะเร็งและมีโอกาสหายขาดได้ พึงได้รับการรักษาเต็มที่ เพื่อให้มีโอกาสหายโดยไม่ขึ้นกับความสามารถในการชำระค่าใช้จ่าย ระบบสาธารณสุขของไทย จึงได้ออกแบบให้ ผู้ป่วยทุกคนสามารถเข้าถึงการรักษาโรคมะเร็งถ้วนหน้า โดยใช้สิทธิบัตรทอง สิทธิข้าราชการ หรือสิทธิประกันสังคม ผู้ป่วยสามารถปรึกษาแพทย์และรับการรักษามาตรฐานได้ โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย แต่ก็จะมีระเบียบขั้นตอนในการใช้สิทธิ และต้องรับบริการที่โรงพยาบาลที่ระบุไว้ตามสิทธิ ผู้ป่วยที่ไม่ประสงค์ที่จะทำตามขั้นตอน หรือต้องการรับบริการจากโรงพยาบาลที่เลือกเอง ก็สามารถทำได้โดยชำระค่าใช้จ่ายเอง

ผู้ที่เป็นมะเร็งระยะแรก และมะเร็งที่มีโอกาสหายขาด ควรได้รับการรักษามาตรฐานเดียวกัน ที่จะทำให้มีโอกาสหายสูงสุด คือการผ่าตัด ฉายรังสี และหรือเคมีบำบัด แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจึงได้ร่วมกันกำหนดสูตรยามาตรฐาน เพื่อให้การรักษาเป็นไปในทางเดียวกันทั้งประเทศ แม้ว่าการรักษาเต็มที่จะมีต้นทุนสูง แต่ก็ถือว่าคุ้มค่า เพราะการรักษาจะทำให้ผู้ป่วยหายขาดได้

ผู้ที่เป็นมะเร็งระยะลุกลาม ก็สามารถได้รับการรักษามาตรฐานพื้นฐานเช่นกัน การรักษามะเร็งลุกลามบางชนิดมีโอกาสหายขาด แต่มะเร็งหลายชนิดก็ไม่หายขาดไม่ว่าจะใช้ยาชนิดใด เนื่องจากประเทศไทยมีทรัพยากรจำกัด และต้องดูแล ป้องกันและรักษาโรคสำคัญอีกหลายชนิดของประชากรไทย การรักษามะเร็งลุกลามจึงไม่อาจทำได้ครอบคลุมในเชิงเศรษฐศาสตร์สาธารณสุข การรักษาฟรีจึงจำกัดไว้เฉพาะการรักษาตามมาตรฐานเท่านั้น หากผู้ป่วยประสงค์จะลองรักษาด้วยยาอื่น ๆ ที่แพทย์นำเสนอ ต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายเอง

ผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งลุกลาม แต่ละรายมีทัศนคติต่อชีวิต การรักษาโรค และความตายไม่เหมือนกัน บางรายพยายามต่อสู้ ยอมเจ็บตัวและยอมจ่ายเอง เพื่อแลกกับโอกาสหายที่ไม่มากนัก หรือแลกกับเวลาที่ยาวขึ้น แต่ผู้ป่วยบางรายขอลองรักษาด้วยการแพทย์ทางเลือก ซึ่งจะไม่เจ็บตัวและค่าใช้จ่ายน้อยกว่า มีผู้ป่วยอีกจำนวนมากที่ไม่ประสงค์จะรับการรักษาในตอนสุดท้ายของชีวิตด้วยเหตุปัจจัยที่แตกต่าง จึงเลือกไม่รักษา หรือหยุดการรักษา และใช้ชีวิตต่อไปแบบปกติ ผู้ที่คิดเช่นนี้ย่อมสามารถรับบริการในระบบสาธารณสุขต่อไปได้โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายเลย

การรักษามะเร็งลุกลาม จึงอาจมีค่าใช้จ่ายสูงมาก หรือไม่มีค่าใช้จ่ายเลย ขึ้นอยู่กับทัศนคติของผู้ป่วยและครอบครัว ผู้ป่วยมะเร็งพึงวางแผนการใช้จ่ายให้เหมาะสม ไม่ทำให้ครอบครัวเดือดร้อน ผู้ป่วยพึงพิจารณาว่า การรักษาใหม่ที่เป็นความหวังสำหรับโรคมะเร็งลุกลามนั้น อาจมีค่าใช้จ่ายเดือนละหลายหมื่น หรือหลายแสนบาท ต่อเนื่องไปจนกว่ามะเร็งจะดื้อยา หรือขอหยุดการรักษาไปเอง เงินจำนวนเดียวกันนี้อาจสร้างคุณค่าให้แก่ชีวิตและครอบครัวในทางอื่นได้หรือไม่

ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมเรื่องสิทธิต่าง ๆ ได้ที่ :

สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.)
สายด่วน สปสช. พร้อมให้บริการตลอด 24 ชั่วโมง 1330

www.nhso.go.th

สำนักงานประกันสังคม
สายด่วนกระทรวงแรงงาน 1506